Bazı meslek grupları için erken emeklilik mümkün. Prim günü ve yaş şartları herkes için aynı olsa da, bazı özel durumlarda bu esnetilebiliyor. Bu özel durumlardan biri de “yıpranma hakkı” olarak adlandırılıyor.
KİMLER YARARLANABİLİR?
Yıpranma hakkı, belirli meslek gruplarında çalışanlar için sağlanan bir avantajdır. Bu avantaj sayesinde vatandaşlar normal şartlara göre daha erken emekli olabilecekler. Peki, bu yıpranma hakkı nedir ve kimler faydalanabilir?
Fiili hizmet süresi zammı veya halk arasında bilinen adıyla yıpranma hakkı, ağır işlerde çalışarak büyük iş yükü taşıyan kişilere erken emekli olma imkanı sağlıyor.
Her 360 günlük çalışma karşılığında ekstra gün veriliyor. Bu ilave hizmet süresi en fazla 5 yıl olabilir. Verilen bu sürenin en fazla 3 yılı emeklilik için gereken yaş şartından düşülüyor.
HANGİ MESLEK GRUPLARINI KAPSIYOR?
Özellikle yer altı işlerinde çalışanlar için bu süre sınırlaması uygulanmıyor. Türk Silahlı Kuvvetler ve Emniyet Genel Müdürlüğü personeli için ise 8 yıla kadar fiili hizmet süresi imkanı sağlanabiliyor.
4/A statüsünde yani işçi statüsünde çalışanlar ile 4/C yani memur statüsünde çalışanlar bu haktan yararlanabilir.
Yıpranma hakkından yararlanarak erken emekliliğe hak kazanacak 45 farklı meslek grubu SGK tarafından yayınlanmaktadır.
Çalışanın yıpranma payından faydalanmak için en az 3600 gün çalışmış olması şarttır.
Meslek kollarına göre ilave eklenecek süre 60 gün ila 180 gün arasında değişiyor. Yer altında çalışanlar için eklenecek süre her yıl için 180 gün. TSK personeli için her yıl 90 gün ekleniyor. Kurşun, arsenik, cam işlerinde çalışanlar için süre 60 gün. Basın kartı yönetmeliğine göre basın kartı sahibi olmak suretiyle fiilen çalışanlar için süre 90 gün. Emniyet ve polis mesleğinde, MİT’te çalışanlar için eklenecek süre 90 gün.
BAŞVURU GEREKLİ Mİ?
Yıpranma payından yararlanmak için başvuru yapmanız gerekmiyor; SGK, fiili hizmet sürenize eklenecek günleri otomatik olarak hesaplıyor ve emeklilik sürenize ekliyor.
